Cơ Hội Và Thách Thức Cho Cà Phê Việt Nam Khi Mỹ Ưu Tiên Nhập Khẩu Giá Tốt

Trước chính sách giảm thuế và ưu tiên nhập khẩu giá tốt của Mỹ, ngành cà phê Việt Nam – thế mạnh robusta – có lợi thế cạnh tranh mới. Bài viết phân tích cơ hội, thách thức và hướng đi cho doanh nghiệp Việt trong thị trường Mỹ.

1. Bối cảnh thị trường và chính sách thuế của Mỹ

Trong thời gian gần đây, chính sách nhập khẩu của United States có dấu hiệu thay đổi theo hướng ưu đãi hơn với một số mặt hàng nông sản, trong đó có cà phê. Cụ thể:

• Theo thông báo từ Nhà Trắng, Tổng thống Donald Trump đã ký sắc lệnh miễn thuế đối với một số sản phẩm nông sản không trồng đủ ở Mỹ — trong đó liệt kê “cà phê và trà” là một mục tiêu. The White

• Cùng thời điểm đó, báo chí quốc tế cũng đưa tin: “Mỹ loại hơn 200 sản phẩm nông sản khỏi thuế nhập khẩu tương ứng (reciprocal tariffs) – trong đó có cà phê.” Supply Chain

• Việc này mở ra khả năng các nhà xuất khẩu cà phê từ các nước châu Âu, châu Á – trong đó có Việt Nam – có thể tiếp cận thị trường Mỹ thuận lợi hơn về khía cạnh thuế nhập khẩu.

Về phía Việt Nam:

• Ngành cà phê tiếp tục là một trong những mặt hàng xuất khẩu chủ lực. Theo báo cáo, trong năm thu hoạch 2024‑2025, giá xuất khẩu bình quân của Việt Nam đã ở mức khoảng 4.500‑4.600 USD/tấn đối với robusta. Tridge

• Hơn nữa, Việt Nam hiện là nhà xuất khẩu hàng đầu thế giới về robusta, có nguồn cung ổn định. Vietnam

Như vậy, chính sách thuế nhập khẩu và xu hướng nguồn cung đang đặt ngành cà phê Việt Nam trước một cửa mở đáng chú ý.

2. Cơ hội cho cà phê Việt Nam

 Lợi thế thuế quan

Việc Mỹ loại bỏ hoặc giảm thuế đối với mặt hàng cà phê đồng nghĩa với việc hàng nhập khẩu từ Việt Nam có cơ hội tốt hơn về giá cạnh tranh so với trước. Đây có thể là “cơ hội vàng” bởi:

• Giảm hoặc miễn thuế giúp giảm chi phí nhập khẩu, từ đó nhà rang xay Mỹ có thể mua nguồn hàng với chi phí thấp hơn và có khả năng chọn Việt Nam làm nguồn.

• Việt Nam với robusta xuất khẩu lớn có thể tận dụng lợi thế đó để tăng thị phần nhập khẩu vào Mỹ.

 Nguồn cung ổn định, vị thế mạnh mẽ

• Việt Nam đứng hàng đầu thế giới về robusta và có hệ thống sản xuất – xuất khẩu khá ổn định. Vietnam Briefing

• Khi thị trường Mỹ tìm kiếm nguồn cung giá tốt, Việt Nam có thể là lựa chọn thích hợp nếu đáp ứng được yêu cầu logistic, chất lượng và ổn định giao hàng.

 Xu hướng cà phê đặc sản (specialty coffee) tại Mỹ

• Tại thị trường Mỹ, người tiêu dùng đang dần quan tâm hơn tới cà phê đặc sản, hương vị khác biệt và nguồn gốc minh bạch.

• Đây là cơ hội để doanh nghiệp Việt Nam không chỉ bán theo giá thấp mà còn theo giá trị gia tăng, bằng cách nâng cấp sản phẩm (ví dụ: robusta chất lượng cao, hoặc chuyển dịch sang arabica – nếu có) và xây dựng thương hiệu quốc tế.

3. Thách thức cần vượt qua

 Áp lực cạnh tranh về giá

Dù có ưu đãi thuế, nhưng thị trường Mỹ ưu tiên hàng nhập khẩu giá tốt — nghĩa là khi giá xuất khẩu từ Việt Nam tăng lên thì tính cạnh tranh sẽ bị ảnh hưởng.

• Ví dụ: Việt Nam đã ghi nhận giá xuất khẩu tăng mạnh trong năm gần đây.

• Do đó, nếu không kiểm soát tốt chi phí, nhà sản xuất–xuất khẩu Việt Nam có thể mất lợi thế so với đối thủ đến từ các quốc gia khác.

 Thói quen tiêu dùng và phân khúc Arabica

• Thị trường Mỹ vẫn quen với hương vị Arabica truyền thống của các nước như Brazil, Colombia hơn là robusta “đậm và đắng” từ Việt Nam.

• Chuyển hướng hoặc thuyết phục người tiêu dùng/nhà rang xay Mỹ chấp nhận robusta Việt Nam sẽ yêu cầu nỗ lực lớn về marketing, giáo dục thị trường và nâng cao chất lượng.

 Rào cản phi thuế quan

• Mặc dù thuế có thể được giảm hoặc loại bỏ, nhưng vẫn còn các rào cản phi thuế như tiêu chuẩn an toàn thực phẩm, chứng nhận xuất xứ, truy xuất nguồn gốc, xử lý hải quan…

• Việc đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế (như Organic, Rainforest Alliance, hay traceability) không phải doanh nghiệp nào cũng dễ dàng.

• Đồng thời, logistic, chi phí vận chuyển, biến động tỷ giá – tất cả đều có thể làm tăng chi phí xuất khẩu.

Biến động thị trường toàn cầu

• Ngành cà phê chịu ảnh hưởng mạnh bởi khí hậu (tại Brazil, Việt Nam…), đầu cơ tài chính và biến động giá hàng hóa. Ví dụ: Việt Nam từng ghi nhận giá cà phê robusta tăng cao do cung hạn.

• Như vậy, ngay cả khi mở cửa thuế quan, rủi ro về giá và cung vẫn luôn hiện hữu – doanh nghiệp Việt Nam cần có chiến lược linh hoạt.

4. Chiến lược đề xuất cho doanh nghiệp Việt Nam

Dựa trên cơ hội và thách thức, dưới đây là một số định hướng mà các doanh nghiệp trong ngành cà phê Việt Nam có thể cân nhắc:

1. Tận dụng lợi thế thuế và cải thiện chuỗi xuất khẩu sang Mỹ

   • Xây dựng mối quan hệ ổn định với các nhà rang xay, đại lý nhập khẩu tại Mỹ.

   • Tối ưu hóa chi phí sản xuất – chế biến – vận chuyển để duy trì mức giá cạnh tranh.

   • Nâng cao khả năng đáp ứng yêu cầu nhập khẩu Mỹ (như chứng nhận, kiểm dịch, packaging).

2. Nâng cao chất lượng & phát triển dòng sản phẩm giá trị cao (specialty)

   • Tập trung vào khối sản xuất robusta chất lượng cao (score cupping ≥ 80) hoặc diversify sang arabica nếu điều kiện cho phép.

   • Xây dựng thương hiệu Việt Nam trên thị trường Mỹ: câu chuyện nguồn gốc, câu chuyện đặc sản, giáo dục người tiêu dùng.

   • Đầu tư sâu chế biến, đóng gói, truy xuất nguồn gốc – từ đó không chỉ bán hàng nguyên liệu mà bán giá trị gia tăng.

3. Khác biệt hoá thay vì chỉ cạnh tranh về giá

   • Trong khi các đối thủ có thể đua về giá thấp, doanh nghiệp Việt có thể chọn con đường khác: chất lượng, câu chuyện bền vững (sustainable), thương hiệu, trải nghiệm.

   • Ví dụ: tập trung vào cà phê phái sinh, cà phê hữu cơ, cà phê theo tiêu chuẩn môi trường – để phục vụ nhóm người tiêu dùng Mỹ sẵn sàng trả cao hơn.

4. Quản lý rủi ro & biến động thị trường

   • Thiết lập kế hoạch sản xuất linh hoạt để ứng phó với biến động khí hậu, giá cả quốc tế.

   • Diversify thị trường: không chỉ phụ thuộc vào Mỹ mà cả các thị trường châu Âu, châu Á, Australia. Ví dụ, Việt Nam đã xuất khẩu sang EU khá tốt

   • Kiểm soát tốt chi phí, tối ưu logistic và hợp tác với các tổ chức/trader quốc tế để nâng cao năng lực.

5. Kết luận

Thời điểm hiện tại mang tới cơ hội rất đáng chú ý cho ngành cà phê Việt Nam – đặc biệt với dòng robusta – khi thị trường Mỹ mở rộng nhập khẩu với ưu đãi thuế. Tuy nhiên, để tận dụng được cơ hội này, doanh nghiệp Việt Nam không thể chỉ “ngồi chờ” vào lợi thế nguồn cung hay lợi thế giá; thay vào đó, cần nâng cao chất lượng, xây dựng thương hiệu và chuyển từ cạnh tranh giá sang cạnh tranh giá trị.

Nếu doanh nghiệp Việt Nam làm tốt khâu này — từ truy xuất nguồn gốc, nâng cấp sản phẩm, tới marketing tại Mỹ — thì vị thế có thể được cải thiện mạnh mẽ. Ngược lại, nếu chỉ chạy theo giá thấp mà bỏ qua yếu tố chất lượng, thương hiệu, khi giá thế giới tăng hoặc chi phí logistics/tiêu chuẩn nhập khẩu Mỹ tăng sẽ dễ bị chèn ép.

👉 Đừng bỏ lỡ bất kỳ biến động nào của thị trường cà phê – truy cập ngay giacafe.vn để cập nhật giá mới nhất và phân tích chuyên sâu mỗi ngày!

Holine: 09789 888912

Mail: giacafe.vn@gmail.com

Facebook: https://www.facebook.com/giacafe.vn